کاربرد روش تلفیقی MCDM و GIS در شناسایی مناطق روستایی با پتانسیل اکوتوریستی

در دهه‌های اخیر همراه با رشد و توسعة گردشگری، زیرشاخه‌های گردشگری، از جمله اکوتوریسم یا بوم‌گردی نیز رشد بسیاری یافته‌اند. جدیدبودن این بخش از گردشگری سبب شده است که کمتر بتوان به روش یا چارچوب مناسبی در پژوهش‌های جهانی درخصوص انتخاب پتانسیل‌های اکوتوریستی در مناطق و مکان‌های گوناگون دست یافت. نقاط روستایی از دیرباز در زمرة مهم‌ترین مکان‌هایی که جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارند، قرار گرفته‌اند. از سویی دیگر، انتخاب روستاهای هدف در گردشگری، به‌ویژه روستاهای نمونة اکوتوریستی اهمیت بسیاری دارد. در پژوهش حاضر، این پرسش که انتخاب روستاهای نمونة اکوتوریستی چگونه صورت می‌گیرد، مطرح شد. ابتدا از طریق مدل ارزیابی اکوتوریستی با تلفیق TOPSIS-GIS بر اساس 9 معیار، پتانسیل اکوتوریستی در محدودة استان تهران ـ‌به‌عنوان یکی از کانون‌های جمعیتی کشور که در حاشیة جنوبی البرز قرار داردـ پهنه‌بندی شد. سپس با استفاده از تابع اکوتوریسمِ روددره‌ای تعریف‌شده، در چندین مرحله با اجرای الگوریتم و هم‌پوشانی لایه‌ها، روستاهای نمونة ‌اکوتوریستی انتخاب شدند. نتیجة به‌‌دست‌آمده نشان داد که روستاهای 6گانة برگزیده، بر محدودة ‌مناطق زیست‌محیطی چهارگانه انطباق دارند و مدل توانایی بالایی در انتخاب روستاهای نمونة ‌اکوتوریسم روددره‌ای در کشور دارد.